aaien en pykjes

Mocht je denken dat het eenvoudig is om middels een broedmachine eieren uit te broeden en vervolgens in een warmhoudbak de pykjes op te fokken, dan heb je het mis. De temperatuur in de broedmachine moet gedurende de 21 broeddagen schommelen tussen 37.6 C en 38.1 C. Aangezien de thermostaat in de broedkast niet goed werkte, moest er een aparte thermostaat in en was het de eerste dagen continu aan de knop zitten om die temperatuur constant te houden. Uiteindelijk is dat gelukt. Overigens: als de temperatuur te hoog is geweest in de broedperiode, ondervinden de pykjes daar nadelige gevolgen van: ze komen met kromgegroeide pootjes en aangetaste snaveltjes op de wereld. Echt waar. De laatste dagen van de broedperiode moet de luchtvochtigheid aangepast worden, dus water in de gootjes doen. Waarom? Bij het uitkomen van de eieren moet het vlies niet hard worden, anders is het nog moeilijker voor de pykjes om eruit te komen, dus voldoende luchtvochtigheid nodig. Als de eieren dan uitkomen, moet je de natuur zijn gang laten gaan. Dus niet ingrijpen en helpen de schaal te breken: het pykje moet het zelf doen met het uiterst scherpe puntje van het snaveltje. Keihard werken voor zo’n klein kipje en als het dan eenmaal uit het ei is, uitgeput en verfrommeld, kun je je niet voorstellen dat het ooit in dat kleine ei zat. Echt helemaal opgevouwen. Het is een geweldige prestatie om compleet in elkaar geperst de kracht te vinden om een gaatje in de schaal te pikken en dat steeds groter te maken en dan “eruit te barsten”. Enfin, als het gelukt is, en er is geen moederkip die met natuurlijke warmte de pykjes in leven houdt, moeten de beestjes in een warmhoudbak. Naast de broedmachine hadden wij ook een warmhoudkastje geleend. Maar ook deze bezat geen thermostaat en de twee rode lampen die erin horen, waren kapot. Dus gewone 60 Voltslampen erin gedaan. Wat een lastig geregel: de eerste dagen moet de temperatuur ca 37 C zijn en dan elke volgende dag een graad lager. “Ofhurdzje” (afharden) noemen we dat in het Fries. Daarnaast moet er ook nog wat frisse lucht binnen kunnen komen. Je snapt het al: niet te doen, de temperatuurschommelingen waren veel te groot: van 32 C (veel te koud) tot 38 C (te warm). Gister was het te warm, alle pykjes zaten met de snaveltjes open amechtig te hijgen. Nu zit tussen de ene lamp een schakelaar die af en toe een half uur uitgaat, zodat de temperatuur niet te hoog oploopt of te laag zakt. Het is dus al met al een zeer tijdrovende bezigheid, maar het is fascinerend om het hele proces te zien. En denk niet dat een ei in een ommezien uitkomt, hier gaan uren en uren overheen! Als je eenmaal zover bent gekomen, wil je het ook tot een goed einde brengen. En ingrijpen: ik kon het niet laten, en ik heb er een aantal geholpen om uit het ei te komen. En daarvan zijn er al 2 dood gegaan, 1 doet het nog wel goed en zit inmiddels bij zijn/haar broertjes en zusjes. Zo zie je maar: als het via de natuurlijke weg kan, is dat veruit het beste: je hebt een broedse kip, die zet je op bevruchte eieren en je hebt er geen omkijken naar. Temperatuur altijd goed, luchtvochtigheid ook en ze blijven warm onder moederkip die de vlerken wijd uit heeft gespreid. We hadden een broedmachine met daarin 17 eieren. We hadden ook een halfslachtig-broedse-kip, die na een week 7 krielkipeieren uit de broedmachine onder zich kreeg maar het dus uiteindelijk toch niet tot op het eind kon volbrengen: niet broeds genoeg, en veel te vaak van het nest af.


En waar haal ik al deze wijsheid vandaan? Ik ben geen haar beter dan onze gebruikers: alles van internet, er zijn talloze kippensites en je kunt alles gewaarworden wat je wilt weten. Ik zit letterlijk bovenop een prachtige collectie en ik heb geen enkel boek ingekeken....

Op de foto’s (als je goed kijkt zie je de temperatuur) zitten er 9 pykjes in de warmhoudkast, inmiddels zijn het er 10: 5 van een normale kip en 5 krielpykjes. Er is er eentje bij met kromgetrokken teentjes……De rest heeft het of niet gehaald of is in het ei gestorven. Zo gaat het in de (ditmaal kunstmatige) natuur.
Ik at graag een ei, maar voorlopig maar even niet.